Umre Hükümleri
Umre'nin Farz - Vacip ve Sünnetleri
İhram: Bir şahsın, diğer zamanlarda helâl olan bazı fiil ve davranışların belli bir müddet için yasak oluşunu kabullenme çerçevesine girişidir.
Her ibadetin bir başlangıcı vardır. Şüphesiz bu başlangıç, niyet ve niyeti takip eden bir amel iledir. Burada da ihram, niyet ve telbiye ile başlar. Böylece manevî bir atmosfere girilir.
Hürmet kelimesi ihram ile aynı köktendir. Böyle bir atmosfere giriş, insanı bir nevî hürmet duyguları içinde ibadete sevk içindir. Her ibadetin yasakları, kendi yapısına uygundur.
Hacca, umreye veya hacc-ı kıranda olduğu gibi her ikisine birden niyet edip, peşinden telbiye getirmekle ihrama girilmiş ve ihram yasakları başlamış olur.
Bu yasaklardan bir tanesi de erkeklerin gerek dikişle, gerekse örgü veya dokuma yoluyla vücutlarına göre şekillendirilmiş elbise giymeleridir.
İşte bu yasağa uymak için, erkeklerin büründükleri “rida” ve “izar” denilen iki parçadan meydana gelen örtü, “ihram” diye meşhur olagelmiş, halk arasında “ihrama girmek” deyince de, bu örtülere bürünmek anlaşılmıştır.
Zikredildiği gibi “ihrama giriş” niyet ve telbiye ile olur. Niyet eden ve telbiye getiren her erkek veya kadın, bu andan itibaren ihrama girmiştir, ihrama girişiyle de ihram yasakları başlamıştır. Kadın ile erkeğin ihram yasakları arasında az da olsa fark vardır.
İhram yasakları ve işlenmesi durumunda cezaları hakkında gerekli bilginin, bu ölçüde bir kitapta bütünüyle aktarılması mümkün değildir. Ancak biz, bu yasaklardan sıkça karşılaşılanlara ve birinci derecede dikkat edilmesi gerekenlere birkaç satırla da olsa dikkat çekeceğiz:
İHRAM YASAKLARI:
1-Erkekler için vücuda göre dikişle, örerek veya dokuyarak şekillendirilmiş elbise giymek.
2-Yine erkekler için başlarını örtmek, eldiven, çorap ve topukları kapalı ayakkabı giymek. (Topuğu kavrayacak şekilde kullanımı olan sandaletlerde de bu mana vardır.)
3-Kadınlar için yüzlerinin tenlerine değecek şekilde bir şeyle örtülmesi.
Her ikisi için de;
1-Vücudun herhangi bir yerini traş etmek, vücuttan tüy koparmak, tırnak kesmek.
2-Güzel koku sürmek. (ihramlı iken güzel kokulu sabun ve deterjanların, kolonyalı mendillerin kullanılması sıkça görülen hatalardandır.)
3-Şehevi söz ve davranışlarda bulunmak, cinsi ilişkiye girmek.
4-Başkaları ile tartışmak, kavga etmek, onların gönlünü kırmak.
5-Mekke harem hudutları içinde insan emeği olmadan büyüyen otları ve ağaçları koparmak...
İhramlı Bir Kimsenin;
Duş alması, duş sırasında kokusuz sabun kullanması, Yüzük, kol saati, kemer, boyun çantası takması, Kirlendiğinde kokulu madde kullanmadan ihramını yıkaması, Giymiş olduğu ihramı, kirlenme, yırtılma ve benzeri durumlarda başka bir ihramla değiştirmesi, Pişikler ve ayak yarıkları için kokusuz krem kullanması, Başını kapatmadan battaniye, pike örtünmesi, Şemsiye kullanması… caizdir. Giydiği terlikte dikişin bulunması da ihrama zarar vermeyecektir.
MADDELER HALİNDE MUHTASAR UMRE HÜKÜMLERİ:
UMRE’NİN FARZLARI:
1 – İhramlanmak 2 – Tavaf Yapmak
İHRAMIN RÜKÜNLERİ: 1- Niyet: Yapılacak ibadetin, kalben tayin edilip dil ile söylenmesidir. 2- Telbiye: Niyet edildikten sonra telbiye getirmek yani, “Lebbeyk” duasını okumaktır.
İHRAMIN VACİPLERİ:
1- Mikat sınırlarını geçmeden önce ihramlanmak. 2- İhramlı iken yasak olan fiillerden sakınmak.
İHRAMIN SÜNNETLERİ:
1-İhrama ön hazırlık olarak, gerekiyorsa tırnakları kesip koltukaltı ve kasık kıllarını temizlemek.
2-Mümkünse ihrama girmeden önce boy abdesti almak. Boy abdesti mümkün olmadığı takdirde abdest alarak ihramlanılır. Bu imkânı bulamayan kimseler, ihram namazı için teyemmüm yapabilirler.
3-İki rekât namazı kılmak. 4-Her fırsatta telbiye getirmek ve telbiyeyi üç defa tekrarlamak.
TAVAFIN ŞARTLARI:
1-Niyet: Tavafa niyet etmek şarttır. Ancak ne tavafı yapacağına (Hac, Umre, Nafile) dil ile söyleyerek niyet etmesi daha uygun olur.
2-Tavafı Kâbe’nin etrafında dönerek yapmak. 3-Tavafa başladıktan sonra şavtları tamamlamak.
TAVAFIN VACİPLERİ:
1-Abdestli olmak. 2-Kadın ve erkek için avret mahallerinin örtülü olması. 3-Tavaf yaparken Kâbe’yi sol tarafa alarak yürümek.4-Tavafa Hacer'ül-Esved hizasından başlamak.
5-Tavafı yedi şavt olarak yapmak. 6-Gücü yetenlerin tavafı yürüyerek yapması.7-Her tavaftan sonra iki rekât “tavaf namazı” kılmak.
TAVAFIN SÜNNETLERİ:
1-Elbisede veya bedende namaza mâni pisliğin olmaması. 2-Tavafa Rükn-ü Yemani tarafından gelerek başlamak.
3-Tavafa başlarken ve her şavtın sonunda Hacer'ül-Esved’i öpmek veya uzaktan istilâm etmek. 4-Erkeklerin sağ ve kol ve omuzlarını açmaları.
5-Müsait ise erkeklerin Umre tavafında remel yapmaları. 6-Tavafın bütün şartlarını ara vermeden peş peşe yapmak.
UMRENİN VACİPLERİ :
1- Sa’y yapmak, 2- Saçları traş etmek,
SA’Y'IN SAHİH OLMASININ ŞARTLARI:
1-Sa’yın umre tavafından sonra ihramlı olarak yapılması. 2-Niyet edip Safa’dan başlayarak şavtların yapılması. (İlk dört şavt rükündür.)
SA'Y'IN VACİBLERİ:
1-Gücü yetenlerin sa’y'ı yürüyerek yapması. 2-Sa’y’ı yedi şavt olarak yapmak.
SA'Y'IN SÜNNETLERİ:
1-Tavaf ile sa’y'ı ara vermeden peş peşe yapmak. 2-Sa’y'ı abdestli olarak yapmak. 3-Vücudunda ve elbisesinde namaza mâni pislik bulunmaması.
4-Sa’y'a başlamadan önce Hacer'ül-Esved’i istilâm etmek. 5-Safa ve Merve tepelerinin Kâbe görülecek yerine kadar çıkmak. 6-Safa ve Merve tepelerinde yüzünü Kâbe’ye dönüp tekbir ve tehlil getirmek.
7-Erkeklerin yeşil direkler arasında kısa adımlarla sür’atli ve çalımlı yürümeleri.
8-Sa’y esnasında tekbir, tehlil ve dua ile meşgul olmak. 9-Mümkünse bütün şavtları art arda yapmak.
TIRAŞ / Saç tıraşı iki türlü olur:
Halk: Saçın tamamını dipten tıraş etmektir. Bu daha efdaldir.
Taksir: Başın üçte biri veya dörtte birinden “ünmüle miktarı” (parmağın üç boğumundan en uçtakinin uzunluğunda) kesmektir.
Başın bir tarafını usturaya vurup öbür yanlarını bırakmak, sadece kahkül bırakmak gibi müslüman vakarını zedeleyici tarzdaki tıraşlar mekruhtur. Saçlarının uzunluğu “ünmüle” miktarından küçük olanlar taksir yapamazlar, halk yapmak zorundadırlar. Hanımlar sadece taksir yaparlar. Halk yapmaları tahrimen mekruh görülmüştür.
Tıraş olduğunuz andan itibaren bütün ihram yasakları kalkmıştır. Umreniz tamamlanmıştır. Mekke’de bir Mekkeli gibi dolaşır, nafile tavaf yapar, ibadet ve duâlarla vaktinizi değerlendirebilirsiniz.
